Artykuł
Przemiany, jakie zaszły w Polsce po 1989 roku wyzwoliły niezwykłą aktywność obywateli. Na fali entuzjazmu zaczęły powstawać stowarzyszenia, prywatne czasopisma, a mieszkańcy małych miejscowości poczuli, że mogą zmienić coś w swoim otoczeniu. Spodziewano się, że kandydujący w niezależnych wyborach przedstawiciele organizacji czy grup społecznych rozwiążą w imieniu wyborców wszystkie najważniejsze sprawy. Społeczeństwo zyskało wszystkie narzędzia konieczne do tego, by po swojemu mogło kształtować lokalną rzeczywistość.
Jedną z organizacji, które powstały w tamtym okresie jest Towarzystwo Miłośników Łobżenicy. Jest to najdłużej i najprężniej działające stowarzyszenie, którego działalność koncentruje się wokół kultywowania tradycji narodowych, przypominania historii regionu, inspirowania twórczości artystycznej o charakterze regionalnym. Sztandarowym przykładem działalności TMŁ jest wydawany od dwudziestu lat miesięcznik Panorama Łobżenicy.
Pierwsze spotkanie mające na celu powołanie Towarzystwa Miłośników Łobżenicy odbyło się w maju 1988 roku. Wtedy to grono społeczników, wśród których znaleźli się między innymi Adela Jasiecka (wieloletnia dyrektorka Liceum Ogólnokształcącego i pierwsza kobieta naczelnik w Łobżenicy), Jan Dubiela, Teresa Bąk, Kazimierz Sztych, Konrad Woyczikowski. Początkowo rozważano powołanie organizacji w ramach Nadnoteckiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego w Pile.
Jednak społecznicy doszli do wniosku, że najbardziej celowe będzie powołanie samodzielnej organizacji. Uznano, że w ten sposób łatwiej będzie podejmować działania związane z promowaniem gminy Łobżenica, a także współpracą z innymi organizacjami i przedstawicielami władz. Towarzystwo Miłośników Łobżenicy na mocy postanowienia Sądu Rejestrowego w Poznaniu wpisane zostało do rejestru stowarzyszeń pod pozycją RST 608 24 lutego 1992 roku. W kwietniu podczas zebrania walnego wybrano zarząd stowarzyszenia, w skład którego weszli Jan Dubiela (prezes), Kazimierz Sztych (wiceprezes), Henryk Kucharski (sekretarz) i Zdzisława Bosak (skarbnik). W latach 1991-1992 TMŁ zrzeszało 31 członków.
W grudniu 1991 roku ukazał się pierwszy numer Panoramy Łobżenicy, która wkrótce zaczęła ukazywać się jako kwartalnik, a później jako miesięcznik. Redaktorem naczelnym tego periodyku był Zbigniew Zdziebłowski. W roku 1994 na tym stanowisku zastąpił go Henryk Kucharski. Kolejny rok zapoczątkował nową tradycję Towarzystwa, a mianowicie organizację corocznych wycieczek w regiony ciekawe z historycznego punktu widzenia. Jako cel pierwszej podróży wybrano Muzeum Kultury Ludowej w Osieku nad Notecią. W roku 1996 z inicjatywy Kazimierza Sztycha rozpoczęto comiesięczne, wtorkowe spotkania członków stowarzyszenia. Kolejne działania TMŁ polegały na doprowadzeniu do zmiany nazw ulic Świerczewskiego na Wyrzyską i Waryńskiego na Złotowską, zabieganiu o siedzibę dla Izby Muzealnej, budowę ścieżki spacerowej i kładki nad Łobżonką. Członkinie TMŁ Zdzisława Bosak i Maria Szemiel opracowały krajeński strój ludowy. W 2001 roku zorganizowano konkurs fotograficzny i konkurs recytatorski „Poezja na Krajnie. Udało się doprowadzić do powstania tablic z planem miasta, które zostały umieszczone na Placu Zwycięstwa i w Górce Klasztornej. W 2004 roku odsłonięta została tablica upamiętniająca Polaków zamordowanych w 1939 roku. Członkowie stowarzyszenia zaapelowali do władz gminy, by uhonorować jedynego łobżenickiego olimpijczyka Alojzego Graja poprzez postawienie tablicy upamiętniającej jego dokonania przy miejskim stadionie i nadanie temu obiektowi imienia sportowca. Apel został przyjęty ze zrozumieniem i odpowiednią uchwałę w tej sprawie podjęli radni gminy Łobżenica. Tablica została odsłonięta w 2005 roku.
Pierwszą publikacją wydaną przez Towarzystwo Miłośników Łobżenicy była broszura zatytułowana „Ciuchcia i nie tylko” autorstwa Kazimierza Sztycha i Jana Dubieli, która ukazała się w 2005 roku. Kolejne pozycje wydawane wraz z Gminnym Centrum Kultury to „Łobżenica. Miasteczko na Krajnie”, „Przez lasy i jeziora”, „Łobżenickie obrazki”, „Łobżenica na weekend”, „Naturalisko czyli Łobżenicka Fabryka Tlenu”, „Łobżenickie zaułki” w której znalazł się „Krótki Zarys Historji Miasta Łobżenicy” napisany w 1924 roku przez Józefa Reinholza, łobżenickiego burmistrza i aptekarza. Od 30 lat nieprzerwanie wydawany jest także miesięcznik „Panorama Łobżenicy”, którego redaktorem naczelnym jest obecnie Barbara Dubiela Dubiela.
Wśród największych osiągnięć TMŁ wymienić należy doprowadzenie do renowacji wieży ciśnień, znalezienie siedziby dla Izby Muzealnej, nadanie imienia Alojzego Graja miejskiemu stadionowi, upamiętnienie Polaków zamordowanych w 1939 roku. Wśród planów na dalszą działalność członkowie Towarzystwa Miłośników Łobżenicy wymieniali kontynuację wydawania miesięcznika Panoramy Łobżenicy i publikację wydawnictw okazjonalnych. Poza tym najważniejszym zadaniem po renowacji wieży ciśnień staje się troska o pozostałe zabytki znajdujące się na terenie miasta i gminy Łobżenica. Wśród nich wymieniono młyn nad Łobżonką, kościoły Św. Trójcy i Św. Szczepana.
Bogata w wydarzenia trzydziestoletnia działalność Towarzystwa Miłośników Łobżenicy pozwala wierzyć, że jeśli znajdzie się grono pasjonatów, prawdziwie zaangażowanych w życie Małej Ojczyzny społeczników, to wiele można zmienić na lepsze. Przykład TMŁ pokazuje, że nawet przy niewielkich funduszach można osiągać wielkie cele. Towarzystwo Miłośników Łobżenicy jest doskonałą ilustracją idei społeczeństwa obywatelskiego, czyli społeczeństwa poczuwającego się do odpowiedzialności za dobro wspólne, świadomego, aktywnego i zaangażowanego w sprawy publiczne.
Trzydziestolecie istnienia tej organizacji to także świetna okazja do pewnych podsumowań. Nie byłoby tych wszystkich sukcesów gdyby nie ludzie gotowi do dzielenia się z innymi swoim czasem, wiedzą i umiejętnościami. Towarzystwo zawsze przyciągało jednostki kreatywne, realizujące różnego rodzaju pasje i chcące zmienić przaśną rzeczywistość. Dzięki nim możliwa była realizacja wielu ciekawych przedsięwzięć.
Towarzystwo Miłośników Łobżenicy jest bez wątpienia stowarzyszeniem, które w największym stopniu wpływa na społeczno-kulturalne życie Łobżenicy. Jeśli będzie otwarte na pomysły i potrzeby młodego pokolenia będzie ten prymat dzierżyć przez kolejne lata.